Prof. Dr. Emre Kongar, Lozan Antlaşması'nın yıldönümünde Cumhuriyet gazetesinde bir yazı kaleme aldı.
Kongar, Lozan'ın kazanımlarını vurgularken; Sevr Antlaşmasıyla ilgili kıyaslarda bulundu.
Kongar; "emperyalist uşakları, bağımsızlık karşıtları, cumhuriyet karşıtları, laiklik karşıtları, Atatürk karşıtları, Halifeciler, hilafetçilerin Lozan'ı sevmediğini" yazdı.
Emre Kongar'ın kaleme aldığı yazının tamamı şu şekilde:
Yarın 24 Temmuz:
Kanla ve gözyaşı ile kazanılan bir İstiklal Savaşı’nın sonucunda Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin Bağımsızlık Tapusu’nun, emperyalist camiaya boyun eğdirilerek onaylatılmasının yıldönümü!
Emperyalist uşakları Lozan’ı sevmezler.
Bağımsızlık karşıtları Lozan’ı sevmezler.
Cumhuriyet karşıtları Lozan’ı sevmezler.
Laiklik karşıtları Lozan’ı sevmezler.
Atatürk karşıtları Lozan’ı sevmezler.
Halifeciler, hilafetçiler Lozan’ı sevmezler.
Lozan, Batı Emperyalizminin “Doğu Sorunu” dediği, Osmanlı’nın paylaşılması sorununu, Sevr ile birlikte, çöpe atmıştır.
Lozan, Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanan antlaşmalardan günümüze kadar başarıyla gelen tek antlaşmadır.
Çünkü Lozan, Batı’nın “Hasta adam” dediği Osmanlı İmparatorluğu’nun yerine kurulan, Yeni Türkiye’nin Uluslararası Camia’daki Tapu Senedi’dir!
***
Lozan karşıtlarının öne sürdükleri pek çok yalan yanlış iddianın en başında gelenlerinden biri, İstiklal Savaşı’nın Emperyalizme karşı bir savaş olmadığı, basit bir Türk-Yunan Savaşı olduğudur.
Ünlü romancımız Kemal Tahir’in de desteklediği bu tez, tümüyle yanlıştır:
Çünkü İstiklal Savaşı hem Emperyalistlere hem de onların şu uzantılarına karşı yapılmıştır:
1) Birleşik Krallık (İngiltere).
2) Fransa.
3) İtalya.
(Bunların jandarmaları, askeri birlikleri, karakollar halinde, bütün Anadolu’ya yerleşmişlerdir.)
4) Batıdan taze kuvvetle saldıran Yunanistan.
(Seferberlik ilanı ile oluşturduğu taze birliklerle.)
5) Doğudan taze kuvvetle saldıran Ermenistan.
(ABD dahil, Batı ülkelerinin desteğiyle.)
6) Kuvayı Milliye’ye karşı kurulan, “Hilafet Ordusu” da denen, Padişah ordusu, Kuvayı İnzibatiye.
(İngiltere Hilafet Ordusu’nun erlerine 30, teğmenlerine 60 ve alay komutanlarına 150 lira maaş bağladı. Silah, araç ve gereçlerini temin etti.
Kuvayı İnzibatiye 1920 yılı Nisan ve Mayıs aylarında -Meclis açıldığı sırada- İzmit bölgesine yerleşti. İngiliz birlikleri de Hilafet Ordusu’nun arkasında konuşlandı. İzmit limanına gelen İngiliz savaş gemileri de mevzileri top ateşine tutacak bir biçimde demirledi.
Sonunda asi Anzavur tarafından da desteklenen Hilafet Ordusu, Ali Fuat Paşa komutasındaki birliklerin zaferi ile yenildi ve kaldırıldı.)
7) Dürrizade’nin fetvasını imzalayan Vahdettin’in ölüm fermanı üzerine Mustafa Kemal’e karşı ayaklanan Halifeci asiler, aşiretler, tarikatlar.
Özetle İstiklal Savaşı, Emperyalizmle ve onların hem dış hem de iç uzantılarıyla yapılan bir savaştı.
***
Lozan’ı küçümseyen ve İstiklal Savaşı’nı basit bir Türk-Yunan Savaşı sayanlara tek bir sorum var:
İstiklal Savaşı basit bir Türk-Yunan Savaşı idiyse Lozan’da Türkiye’nin karşısından neden şu 7+1= 8 ülke yer almıştı?
İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya Krallığı, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) ile Antlaşmayı imzalamayan ama gözlemci olarak katılan ABD’nin ne işleri vardı Lozan’da?
Lozan hakkında çok kitap vardır:
Bu konudaki son önemli kitap Alev Coşkun tarafından yazılan 1922-1923, Diplomat İnönü, LOZAN, adlı çalışmadır. (Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul, 2019)
***
Emperyalizm ile iç ve dış uzantıları, İsmet İnönü’nün şu anısını hep uygulamak istediler ve bir ölçüde başardılar da:
İ. İNÖNÜ: “İngiliz delegesi Lord Curzon ‘Lozan Muahedesi’nden memnun ayrılmıyoruz, hiçbir dediğimizi yaptıramadık.
Harap bir memleket alıyorsunuz. Bunu imar etmeyecek misiniz, neyle, nasıl yapacaksınız?
Para bir bunda var (Amerikan delegesini işaret etti) bir bende var.
Geleceksiniz para isteyeceksiniz, diz çökeceksiniz, reddettiklerinizin hepsini cebimden çıkarıp size göstereceğim’ dedi.
Bunu hiçbir zaman unutmam.”
***
KAHROLSUN SEVR, YAŞASIN LOZAN!