Geçtiğimiz hafta sigara ve alkollü ürünlerde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) yüzde 19,49 seviyesinde gerçekleşti. Şu anda asgari maktu vergi sigara başına 1,4249 lira olurken bu rakam 20 sigaralık pakette 28,5 lira yapıyor. Yeni gelecek ÖTV düzenlemesi ile oransal verginin düşürülüp, 1 paket sigarada toplam 35,58 lira olan maktu ve asgari maktu verginin artırılacağı ifade ediliyor.
Böylece bu temmuz döneminde sigara şirketleri 10 lira yerine muhtemelen 5 lira zam yaparak ÖTV artışı kaynaklı maliyeti sigara fiyatlarına yansıyacak.
6 aylık ÜFE'ye göre Hazine ve Maliye Bakanlığı yüzde 20'lik artış ile paket başına 34,2 lira asgari maktu vergi alacaktı. Sigarada ayrıca ikinci vergi olarak paket başına 4,8 lira da maktu vergi var. Bu tutar da yüzde 20 artışla 5,8 lira olacaktı. Sigaranın vergisinde bir şart daha var. Satış fiyatının yüzde 57'sinin asgari maktu vergiden (34,2 liraya yükseleceği varsayılıyordu) daha az olmaması gerekiyor. Böylece ÖTV açısından sigaranın perakende satışı 60 liranın altında olamayacaktı. Şu anda bu rakam 50 lira ve en düşük sigara fiyatı da 56 lira. 10 liralık vergi artışı direkt yansıtılırsa en ucuz sigara da 66 lira olacaktı.
İşte bu hesapla bir sigara markası da 10 liralık fiyat atışına gitti. Ancak sonra zam geri alındı. Zammın geri alınmasının nedeni ise bu 10 liralık zam enflasyonu olumsuz etkileyeceği için vergi daha doğrusu ÖTV sisteminin değiştirilecek olması.
SİGARA FİYATLARINA UYGULANAN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ (ÖTV) NEDİR?
Türkiye'de sigara fiyatlarına uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), kamu sağlığını koruma amacıyla tüketimi azaltmak ve devlet bütçesine gelir sağlamak için uygulanır. ÖTV, sigaraların fiyatını doğrudan etkileyen önemli bir unsurdur. İşte ÖTV ile ilgili bazı temel bilgiler:
-
Vergi Oranı: ÖTV, sigaralar için belirli bir oranda uygulanır ve bu oran her yıl güncellenebilir. ÖTV oranı, belirli bir tutarın üzerine yüzde olarak eklenir ve genellikle sigara fiyatlarının önemli bir kısmını oluşturur.
-
Asgari Maktu Vergi: Sigaralara uygulanan ÖTV, sabit bir tutar olan asgari maktu vergi ve ad valorem (değişken oranlı) vergi olarak ikiye ayrılır. Asgari maktu vergi, belirli bir miktarın altına düşmemesini sağlar.
-
KDV: Sigaralar için ayrıca Katma Değer Vergisi (KDV) de uygulanır. KDV, ÖTV dahil satış fiyatı üzerinden hesaplanır.
-
Fiyat Güncellemeleri: ÖTV oranları ve maktu vergi tutarları, ekonomik koşullara ve enflasyon oranlarına bağlı olarak düzenli olarak güncellenir.
-
Amaçlar: ÖTV'nin temel amacı, tütün ürünlerinin tüketimini azaltmak ve böylece halk sağlığını korumak ve sağlık harcamalarını düşürmektir. Ayrıca, ÖTV devlet bütçesine önemli bir gelir kaynağı sağlar.
2023 yılı itibariyle sigaralar üzerinde uygulanan ÖTV oranı, %63 oranında nispi vergi ve 0,7197 TL/adet asgari maktu vergi şeklindedir. Ayrıca, sigaraların perakende satış fiyatı üzerinden %18 oranında KDV alınmaktadır.
2024 YILI ÖTV DEĞİŞİKLİĞİ
2024 yılbaşında ise asgari maktu ve maktu vergi tutarları artarken nispi vergi oranı yüzde 63'ten 57'ye indi. Düzenleme ile, sigara vergi sistemindeki enflasyonu olumsuz etkileyen mali çarpan 7,5'ten 5,2'ye düştü. Yani, 1 TL'lik bir maliyet artışı sigaraların perakende satış fiyatına 7,5 TL yerine 5,2 TL olarak yansımaya başladı.