Yılın ilk yarısında 605 şirketin konkordato başvurusunda bulunması, uzmanları alarma geçirdi. Ekonomi yönetiminin yüksek enflasyon gerekçesiyle uyguladığı 'sıkı para politikası' finansman sorunu çeken şirketleri de zor duruma düşürdü. İşletmelerin likidite sıkıntısı çekmesi, Cebri icra takiplerindeki yükseliş, nitelikli borçluları konkordato kurumuna sevk ediyor.
Eski bir icra müdürü olan Avukat Mustafa Zafer konkordato taleplerinin değerlendirilmesinde dikkatli olunması gerektiğine dikkat çekti. Zafer, "Sıkı para politikasının sonucu olarak sıcak paraya ulaşamayan, özellikle işletme sermayeleri yetersiz kalan birçok firma cebri icra tehlikesiyle karşı karşıya. Bu durum, nitelikli borçluları bile konkordato başvurusunda bulunmaya itiyor. Ancak konkordato süreçlerinin doğru yönetilememesi halinde, geçici mühlet kararı alan birçok firma için iflas kararı çıkabiliyor. Bu da kısa sürede daha çok iflasın yaşanabileceği endişesini artırıyor" diye konuştu.
Konkordatoyu iflas süreci takip ediyor
Yılın ilk 6 ayında 605 firma hakkında konkordato kararı alındığının altını çizen Zafer, konkordato talepleri değerlendirilirken ‘yığınsal bir iflas sürecinin’ yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Sözcü'de yer alan habere göre; Avukat Mustafa Zafer, 2018’de iflasın ertelenmesi kurumunun kaldırılmasından sonra düzenlenen konkordatonun, büyük borçluların gözdesi haline geldiğini söyledi.Zafer, “Borçlarını bir miktar ötelemek yahut daha düşük bedelle kapatmak isteyen kişi ve kurumlar için bir çare olarak görünse de düzgün okunmayan bilançolar sonrasında davanın açılmasıyla geçici mühlet kararı verilse bile birçok firma için konkordatoda iflas kararı veriliyor” değerlendirmesinde bulundu.
Bu kapsamda 2020’de 419, 2021’de 451, 2022’de 404, 2023’te 519, 2024 Ocak-Haziran döneminde ise 605 firma hakkında konkordatoda geçici mühlet kararı verildi.
Sorunlar artabilir
Daha büyük ekonomik sorunların yaşanabileceğine dikkat çeken Zafer şunları söyledi:
En başta sadece borçlarını vadelendirerek ya da tenzilat yapılmak suretiyle ödemek isteyen tek bir borçlu firma varken yargılama sürecinin uzaması, alacaklıların alacağını alamaması, tedarik zincirindeki borçlu firma alacaklılarının gelir elde edememesi nedeniyle fiilen acze düşmeleri (hammadde, kira, vergi, maaş, vs.) daha büyük ekonomik problemlerin yaşanmasına neden olabilir. Konkordato taleplerinin değerlendirilmesinde yığınsal olarak zincirleme bir iflas süreci ile karşılaşılması, hukuki ve cezai anlamda konkordato alacaklılarının istemedikleri durumla karşılaşabilme ihtimalleri nedeniyle süreçte titizlikle hareket edilerek karar verilmesi ve sadece borçlunun değil, alacaklıların haklarının da telif edilmesi gerekli.
4.5 milyonu aşkın yeni icra takibi
Eski icra müdürü, Avukat Mustafa Zafer, yılın ilk yarısında 4 milyon 511 bin 698 yeni icra takibi açıldığını belirterek, “Önceki yıllarda cebri icra müessesesiyle karşı karşıya kalan borçlu firmalar, uygun finansman koşullarında kısa zamanda sıcak para bulmakta ve cebri icra tehlikesinin yıkıcı etkisinden kurtulabilmekteyken, içinde bulunduğumuz sıcak paraya ulaşılmasının hayli güç olduğu bu dönemde özellikle işletme sermayesi yetersiz olan kişi ve kurumların durumu daha da ağırlaşmış durumda.” ifadelerini kullandı.
Tüm kurumlar etkilenebilir
Mustafa Zafer, “Konkordato taleplerinin reddi ile iflasın açılmasına karar verilmesi hallerinde başta borçlu firmanın alacaklıları olmak üzere tedarik zincirinde çalışan ve konkordato ilan eden firmayla ticari münasebet içindeki tüm kişi ve kurumlar bu durumdan olumsuz etkilenebilecektir” dedi.
Konkordato nedir?
Konkordato, bir işletmenin iflas tehlikesi altında olduğu durumlarda alacaklılar ile borçlunun anlaşarak borçların yeniden yapılandırılması sürecidir. Türk Ticaret Kanunu'na göre düzenlenen konkordato, işletmenin mali durumunu düzeltmek ve iflastan kaçınmak amacı güder.
Konkordato sürecinde, borçlu işletme mahkemeden konkordato ilanı alır ve alacaklılarla anlaşarak borçların vadesini uzatır, faizlerini düşürür veya borç miktarlarını yeniden yapılandırabilir. Bu süreçte hukuki bir süreç söz konusudur ve mahkemenin denetimi altında gerçekleşir.
Konkordato nasıl ilan edilir?
Konkordato ilanı, bir işletmenin mali krizle karşı karşıya kaldığı ve borçlarını yeniden yapılandırmak istediği durumlarda yapılan resmi bir bildirim. Türk Ticaret Kanunu'na göre, konkordato ilan etmek isteyen bir işletmenin izlemesi gereken adımlar:
Müracaat ve İnceleme Süreci: Borçlu işletme, mali durumunu gösteren detaylı bir mali tablo ve mali kriz nedenlerini içeren bir konkordato müracaatı hazırlar. Bu müracaat, mahkemeye sunulur ve mahkeme tarafından incelenir.
Geçici Mühlet Kararı: Mahkeme, müracaatı inceledikten sonra konkordato talebini uygun bulursa, geçici mühlet kararı verir. Bu karar ile borçlu işletme, alacaklılarına karşı koruma altına alınır ve borç tahsilatları geçici olarak durdurulabilir.
Alacaklılar Toplantısı: Geçici mühlet kararı sonrasında, mahkeme tarafından alacaklılar toplantısı düzenlenir. Burada alacaklılar, konkordato teklifini değerlendirir ve kabul veya reddetme kararı alır.
Kesin Mühlet Kararı: Alacaklılar toplantısında konkordato teklifi kabul edilirse, mahkeme kesin mühlet kararı verir. Bu karar ile konkordato süreci resmiyet kazanır ve borçların yeniden yapılandırılması için gerekli adımlar atılır.
Konkordato İlanı: Kesin mühlet kararının ardından, borçlu işletme konkordato ilanı yapar. Bu ilan, Resmi Gazete ve Ticaret Sicil Gazetesi'nde yayımlanır. İşletme böylece kamuoyuna ve alacaklılara konkordato sürecini duyurmuş olur.
Konkordato için alacaklıların en az yarısının talebi kabul etmesi gerekir. Konkordato en fazla 23 aylık bir süreye yayılabilir. Konkordato süreci başladığında borçlu taraf plan dahilinde ilerleyerek borçlarını ödemeye başlar ve süreç sonunda borçlarından tamamen kurtulur. Süreç başladığında, borçlu şirketin normal faaliyetlerinin bir kısmı sınırlandırılır. Örneğin; maaş ödemeye ödeyemez ancak maaşların Ücret Garanti Fonundan ödenmesini sağlayabilir.
Konkordato ilanı süreci karmaşık ve hukuki prosedürlere tabidir. İşletmelerin bu süreçte uzman bir danışmanlık hizmeti alması ve yasal gerekliliklere tam olarak uyması önemlidir. Bu adımlar, işletmelerin mali sıkıntılarını yönetmelerine ve borçlarını yeniden yapılandırmalarına yardımcı olurken, aynı zamanda alacaklıların haklarını korumayı da sağlar.